Year: MCML [1950]Place: LeuvenPublisher: De ClauwaertPrinter: Omega, AntwerpenEdition: 1stLanguage: NLPages: 278Condition: VGCover condition: GBinding: HCIllustrated: bandontwerp van A. BOSCHMANS.
- Uit een dagbladberichtje bouwt de schrijver een roman op. Wereldoorlog nummer 1. Bezetting . - Langzame inzinking van de oude traditionele grondslagen waarop het nationaal, het huiselijk en het publiek leven in het vaderland steunde. De morele maatstaven zijn gebroken. De kwade hartstochten, die in de georganiseerde maatschappij in bedwang werden gehouden, breken los. Als een lichtstraaltje in het donker blijft hier en daar een mens gaaf. De schrijver heeft in de oorlog 1914- 1918 gezien en gehoord wat er hier tijdens de bezetting gebeurde. Onder de tweede bezettingsperiode heeft hij met eigen ogen de diepe morele verwarring onder het volk kunnen gadeslaan. Hij heeft als held voor zijn werk gekozen een gewone eenvoudige man uit de massa, die, meegesleept door de verdwazing van het geld-verdienen, ons als het type biedt van de geestesverwildering die een oorlog onvermijdelijk na zich sleept, van de val, de ondergang, de ellende die er uit voortvloeien. Schraapzucht naast vaderlandsliefde, idealisme naast baatzucht en bedrog, zuiverheid des harten naast dierlijke drift, - zo heeft Claes ons in zijn laatste werk een wereld geschapen die als een donkere droom achter ons ligt en die velen zal doen nadenken. Het is ontegenzeggelijk een nieuwe klank in het oeuvre van Ernest Claes. Waar hij op een paar bladzijden even stilstaat, meent men soms iets van de vroegere schrijver terug te horen. Maar het geheel is gegrepen uit een rauwe werkelijkheid die er als een dokument van maakt uit de somberste periode van ons nationaal leven.